Διαδικασίες Κικιρίκου....

Ήμουν (και είμαι) από τους ρομαντικούς που πιστεύουν ότι σε αυτή η χώρα μπορεί κάποια στιγμή να γίνει ένα συνολικό έργο αξιολόγησης του ανθρώπινου δυναμικού με σκοπό όχι αναγκαστικά την απόλυση, αλλά (κυρίως) την επιβράβευση. Υποστήριζα μάλιστα ότι ακόμη και μια κακή αξιολόγηση θα είναι καλύτερη από την ανυπαρξία αξιοκρατίας και την στείρα επιβράβευση κομματικών προσόντων που υπήρχε μέχρι σήμερα και που μας οδήγησε στα γνωστά αδιέξοδα.

Ήρθε όμως η πραγματικότητα να επιβεβαιώσει ότι σε αυτή τη χώρα είμαστε τόσο πολύ βυθισμένοι στη διαφθορά και τη σαπίλα που αυτές οι έννοιες μοιάζουν τόσο εξωγήινες όσο ένα σενάριο από το Star Trek. Τελευταίο παράδειγμα η διαδικασία αξιολόγησης στα πρότυπα σχολεία.

Αναρωτήθηκα, λοιπόν, ποια θα έπρεπε να είναι τα βασικότερα χαρακτηριστικά μιας οποιαδήποτε παρόμοιας αξιολογικής διαδικασίας που θα επρόκειτο να υλοποιηθεί στη χώρα μας και θα εξασφάλιζαν συναίνεση από το μεγαλύτερο δυνατό μέρος της εκπαιδευτικής κοινότητας; Κατέληξα στα παρακάτω τέσσερα:

1) Οι αξιολογητές θα πρέπει να είναι άνθρωποι υψηλών τυπικών προσόντων, μεγάλης εκπαιδευτικής εμπειρίας και να χαίρουν εκτίμησης από την εκπαιδευτική κοινότητα. (Αυτό σημαίνει ότι η αξιολόγηση πρέπει να ξεκινήσει από αυτούς)
2) Να έχουν οριστεί σαφώς τα μοριοδοτούμενα προσόντα, τα οποία να μπορούν να αποδειχθούν με αντικειμενικό και ξεκάθαρο τρόπο.
3) Να μην υπάρχει συνέντευξη (η οποία στην Ελλάδα είναι γνωστό ότι χρησιμοποιείται για να μαγειρευτούν τα αποτελέσματα).
4) Να τηρούνται με θρησκευτική ευλάβεια οι διαδικασίες που θα προβλέπονται από το νόμο.

(Θα μπορούσα να πω και άλλα, αλλά κάποιοι θα διαφωνούσαν) Φαίνεται ότι στην Ελλάδα είναι πολύ εύκολο να αποτύχουμε ταυτόχρονα σε όλα μαζί.

Α) Οι αξιολογήσεις σε όλους τους κλάδους της δημόσιας ζωής ξεκινάνε από κάτω. Με λίγα λόγια, άνθρωποι που έχουν τοποθετηθεί με κομματικά κριτήρια σε υψηλές θέσεις και δεν έχουν αξιολογηθεί ποτέ, καλούνται να αξιολογήσουν το ανθρώπινο δυναμικό που επιβλέπουν...

Β) Τα μοριοδοτούμενα προσόντα είναι εντελώς ασαφή. Αν εξαιρέσει κανείς το πεδίο 1 της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών των προτύπων (αντικειμενικά, σαφή επιστημονικά προσόντα), το πεδίο 2 θυμίζει τοπίο στην ομίχλη (για να μη μιλήσω για το επίπεδο των μοριοδοτούμενων κριτηρίων του πεδίου 2.3 που είναι για τα πανηγύρια). Το κάθε ΕΠΕΣ αποφάσιζε με διαφορετικό τρόπο τι και πως θα μοριοδοτήσει. Ο ίδιος εκπαιδευτικός που πήρε 10 μόρια σε ένα σχολείο, θα έπαιρνε 16 σε ένα άλλο... Πολλές φορές ανάλογα με το ποιους γνώριζε και πόσο καλά.

Γ) Η συνέντευξη (25% των μορίων) σε πολλές περιπτώσεις έδινε παραπάνω από τα μισά μόρια σε κάποιον εκπαιδευτικό. Υπήρξαν επιτροπές που εξέταζαν τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά των υποψηφίων, αντί να αξιολογούν την προσωπικότητά τους και την προσφορά τους. Οι ανακατατάξεις πολλές.

Δ) Σοβαρά σημεία της διαδικασίας κατάντησαν να είναι σκανδαλωδώς πρόχειρα. Δεν ανακοινώθηκαν ποτέ τα μόρια που δόθηκαν από τις ενστάσεις. Δεν ανακοινώθηκαν ποτέ τα μόρια των συνεντεύξεων (για τα πρακτικά δεν το συζητώ). Στους τελικούς πίνακες εμφανίστηκαν ονόματα που δεν υπήρχαν στους αρχικούς, κ.λ.π....

Παρ' όλες τις αδυναμίες, εξακολουθώ να πιστεύω ότι έγινε μια στοιχειώδης αρχή. Όμως αν θέλουμε ο κόσμος να πάρει στα σοβαρά τη διαδικασία, θα πρέπει, μάλλον, το Υπουργείο και οι εμπλεκόμενοι φορείς να επανεξετάσουν πολλά στάδιά της. Αλλιώς, δίνουν λαβή σε όλους όσοι εναντιώνονται σε κάθε παρόμοια προσπάθεια.